Luật hình sự: Tư vấn về quy định về hệ thống tòa án Việt Nam qua hiến pháp ?

Thưa luật sư, Luật sư cho em được hỏi là: Hệ thống tòa án việt nam qua các bản hiến pháp đều được tổ chức theo cấp xét xử là đúng không ạ? và giúp em giải thích là vì sao?

Người hỏi: Lê Thị Linh
Câu hỏi được biên tập từ chuyên muc hỏi đáp pháp luật của Công ty luật Minh Khuê

Trả lời:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Với câu hỏi này, chúng tôi xin trả lời như sau:
Muốn tìm hiểu kỹ lưỡng về Tòa án nhân dân (TAND) theo chúng tôi, bạn nên đọc thêm và chủ yếu ở Luật Tổ chức Tòa án nhân dân chứ không phải Hiến pháp. Hiến pháp chỉ là 'bộ luật' có giá trị pháp lý cao nhất, chung nhất chứ không chi tiết và đầy đủ như Luật Tổ chức TAND.
Bạn có thể tìm Luật tổ chức TAND 2002 và Luật tổ chức TAND 2014 (sẽ có hiệu lực toàn bộ vào ngày 1/6/2015).
Theo đó thì các cấp TAND của Việt Nam chia theo cấp đơn vị hành chính chứ không chia theo cấp xét xử. Nghĩa là TAND ở Việt Nam có tòa cấp quận huyện, cấp tỉnh thành phố trực thuộc trung ương, cấp tối cao chứ không có toàn chuyên xử sơ thẩm, tòa chuyên xử phúc thẩm (ở Việt Nam hiện nay duy trì nguyên tắc 2 cấp xét xử là sơ thẩm và phúc thẩm).
Việc tại sao lại chia theo cấp hành chính mà không phải là cấp xét xử bởi như bạn cũng thấy, lượng đơn yêu cầu gửi về Tòa án rất nhiều và không phải bản án nào cũng sẽ được xử phúc thẩm. Việc phân chia theo cấp hành chính thứ nhất để tiện cho người dân đi lại, trình bày quan điểm ý kiến của mình cũng như đấu tranh để bảo vệ quyền lợi cho mình; thứ hai chính là để cho các cơ quan tiến hành tố tụng dễ dàng trong việc thực hiện công việc, không mất nhiều thời gian và công sức cũng như dễ quản lý hơn bởi việc của địa phương nào thì địa phương đấy tự xử lý, khi mà dân thấy chưa thỏa đáng thì cơ quan có thẩm quyền cao hơn mới vào cuộc. Điều này tránh sự chồng chéo trong thẩm quyền cũng như sự đùn đẩy trách nhiệm từ cơ quan tiến hành tố tụng.
Không phân chia theo cấp xét xử bởi như đã nêu trên thì không phải vụ án nào cũng phải xử phúc thẩm. Nếu chia TAND theo cấp xét xử vô hình chung sẽ đặt nặng trách nhiệm cho tòa sơ thẩm hơn tòa phúc thẩm.
Trên đây là những ý kiến của chúng tôi về câu hỏi của bạn. Mong rằng bạn sẽ hài lòng!
Trân trọng./.